Wały Jagiellońskie

Pełna nazwa –  Okolicznościowo-Rozrywkowy Syndykat „Wały Jagiellońskie” – polski zespół muzyczny oraz kabaret, powstały w 1977 roku i działający przez całe lata 80-te. Wały Jagiellońskie w tekstach swoich piosenek opisywały ironicznie, niekiedy refleksyjnie, rzeczywistość czasów PRL-u, z całą jego tandetą i siermiężnością.

Grupa powstała w 1967 roku w Gdańsku. Swój pierwszy koncert pod szyldem „Wały Jagiellońskie” zagrała w 60. rocznicę rewolucji październikowej (7 XI 1977) w Domu Kultury PGR Leźno koło Gdańska. W tym samym roku koncertowała po raz pierwszy za granicą, w Leningradzie.

W efekcie tego naszego koncertu, prezes KSW Żak wylądował na dywaniku sekretarza KW PZPR, a stałymi gośćmi na naszych występach stali się tajemniczy obserwatorzy z UB. A co do nazwy – to wzięła się od czerwoną farbą nasmarowanego napisu na wałku do ciasta, jaki ujrzałem na biurku prezesa Żaka – „Wałek Jagielloński”. Był to prezent od któregoś z gości tradycyjnej, multidyscyplinarnej, kulturotwórczej fiesty „Spotkania Jesienne”.

Grzegorz Bukała

W związku z zakazem działalności estradowej na terenie Trójmiasta w latach 1982–1987 grupa przeniosła się do Krakowa.

Pierwszy skład tworzyli: 

Grzegorz Bukała – śpiew, gitara, 

Rudolf Schuberth – śpiew, gitara, 

Adam Drąg – śpiew, gitara, 

Stanisław Wawrykiewicz – śpiew, gitara, 

Michał Jaczewski – banjo, 

Zbigniew Deinrych – kongi, 

Wojciech Laskowski – gitara, 

Michał Mołdawa – klarnet,

Paweł Tiunin – kontrabas 

Andrzej Pawlukiewicz – fortepian, kierownik muzyczny.

Gdyśmy w 1978 roku, na opolskiej, festiwalowej estradzie wykonali „Wars wita was” po raz pierwszy w dziejach ludzkości, nie przeszło nam nawet przez myśl, że oto piszemy kawałek historii.

I to nie tylko kolejarstwa naszego polskiego (niektórzy napisaliby – Narodowego!), ale także, a może i przede wszystkim – polskiego szał-biznesu. Bo oto za ten i kilka innych zgrabnych numerków (o Herzowiczu, więziennej tęsknocie… i jeszcze paru), akredytowani przy Festiwalu dziennikarze przyznali nam swoją Grand Prix, a piosenki te stały się „kultowymi hiciorami”.

Informuję więc Was – nasza Wielce Szanowna i Ukochana Frekwencjo, że na deskach Teatru Miejskiego w Gliwicach, odbędzie się światowa prapremiera wodewilu (czy tam musicalu) „Wars wita was”, opartego na „nieśmiertelnych ever-greenach” znanego i cenionego (w niektórych kręgach) zespołu big-beatowego „Wały Jagiellońskie”.

To artystyczne wydarzenie (a może i nawet szkandal) w reżyserii Jerzego Polońskiego i pod muzycznym szefostwem Marcina Partyki, stanie się w piątek 20 września A.D. 2024.

Zaś my, czyli – Rudi S. (niewykluczone, że z tych Schuberthów!) oraz Grzegorz B. (na pewno z tych Bukałów!!) pojawimy się w loży honorowej gliwickiego teatru wraz z gronem krewnych i znajomych królika, i będziemy chłonąć, i gorąco oklaskiwać.

Rzecz jasna, od natychmiast ta rock-opera trafi na afisz, abyście i Wy – nasi najwierniejsi pro-fani, mogli z łezką w oku popatrzeć, posłuchać i skonstatować do czegośmy w ciągu minionego półwiecza doprowadzili.

Co – w imieniu dyrekcji i artystów Teatru Miejskiego w Gliwicach oraz naszym – Wałowym, niniejszym Orbi et Urbi obwieszczam i do udziału zapraszam.

Grzegorz Bukała

W maju 1978 roku zespół zdobył główną nagrodę na  Festiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie za piosenkę „Wariacje na temat skrzypka Hercowicza” w wykonaniu Grzegorza Bukały oraz wyróżnienie dla Rudiego Schuberta. W czerwcu 1978 zdobył Nagrodę Dziennikarzy na festiwalu w Opolu, zaś w sierpniu zaprezentował koncert towarzyszący festiwalowi w Sopocie.

W latach późniejszych skład instrumentalny zespołu tworzyli głównie muzycy jazzowi, m.in. Ryszard Styła – gitara, Tadeusz Leśniak – instrumenty klawiszowe, Zbigniew Seroka – gitara, Marek Patrzałek – gitara basowa, Wojciech Cichocki – perkusja, Paweł Ścierański – gitara, Wacław Juszczyszyn – gitara. W 1989 roku z zespołu odszedł Grzegorz Bukała, a grupa w zmienionym składzie występowała jeszcze w 1990 roku (m.in. na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu), po czym zawiesiła działalność.

Do największych przebojów grupy należą: Córko rybaka, Monika, dziewczyna ratownika, Ciebie brak, WARS wita was, Kombajn bizon, Saturator, Do pracy, rodacy, Twój pierwszy elementarz.

Zespół wydał trzy płyty długogrające, sprzedane w nakładzie ponad miliona egzemplarzy. Były to albumy: Etykieta zastępcza (1981), Dziękujemy za umożliwienie (1985), O.R.S. Wały Jagiellońskie (1987) oraz single: Tylko mi ciebie brak (1979), Wariacje na temat skrzypka Hercowicza (1982), Zestaw włoski (1985), Raczej optymistycznie (1986), Trynidad Tobago (1986).

Obecnie (2024) grupa występuje pod szyldem Grzegorz Bukała & Wały „Jagiellońskie” +, w składzie: Adam Paco de Budziński – gitary, Wojciech Dżako Sokołowski – gitara basowa, Tomasz Pasta Pastuszak – harmonijka doustna, Adam Srzyński- Paszkowicz – perkusja i Andrzej Kwiatek Kwiatkowski – piano i akordeon. W 2008 roku Grzegorz Bukała nagrał nominowaną do Fryderyków, swoją pierwszą autorską płytę – „Pocztówki z Macondo”.

Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wa%C5%82y_Jagiello%C5%84skie_(kabaret)
https://gdansk.gedanopedia.pl/gdansk/?title=WA%C5%81Y_JAGIELLO%C5%83SKIE,_zesp%C3%B3%C5%82_muzyczny
https://www.facebook.com/profile.php?id=1826133258